%0 Journal Article %T بررسی اثر سطوح مختلف خشکی بر غلظت عناصر معدنی کم‌مصرف و پرمصرف پایهها و هیبریدهای بین‌گونهای جنس پسته (Pistacia vera L.) %J علوم و فناوری پسته %I پژوهشکده پسته کشور- دانشگاه ولی عصر رفسنجان %Z 2538-3094 %A فرهادی, حسن %A شریفانی, محمد مهدی %A علیزاده, مهدی %A حکم آبادی, حسین %A علی نیائی فرد, ساسان %D 2020 %\ 08/22/2020 %V 5 %N 9 %P 46-69 %! بررسی اثر سطوح مختلف خشکی بر غلظت عناصر معدنی کم‌مصرف و پرمصرف پایهها و هیبریدهای بین‌گونهای جنس پسته (Pistacia vera L.) %K اینتگریما %K تحمل به خشکی %K تلاقی کنترل شده %K جذب عناصر %R %X تنش خشکی یکی از مهم‌ترین فاکتورهای محدود کننده رشد و عملکرد پسته در ایران است. در این پژوهش به منظور بررسی تأثیر تنش خشکی بر غلظت عناصر معدنی کم مصرف و پر مصرف پایه‌ها و هیبریدهای بین گونه‌ای جنس پسته، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار به صورت گلدانی در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در سال 99- 1398 به اجرا در آمد. تیمارهای آزمایش شامل 10 پایه پسته احمد آقایی، اکبری، سرخه‌حسینی، گرمه، فندقی و هیبرید بین گونه‌ای (احمد آقایی × اینتگریما، اکبری × اینتگریما، سرخه‌حسینی × اینتگریما، گرمه × اینتگریما و فندقی × اینتگریما‌) و سه سطح خشکی شامل شاهد (ظرفیت زراعی)، تنش ملایم (65 درصد ظرفیت زراعی) و تنش شدید (30 درصد ظرفیت زراعی) بودند که 84 روز روی دانهال‌های سه ماهه پسته اعمال شدند. در انتهای آزمایش، مقدار عناصر غذایی در برگ و ریشه گیاهان مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تنش خشکی اثرات معنی‌داری بر روی وضعیت مواد معدنی برگ و ریشه پایه‌های مورد بررسی داشت. طبق نتایج، پاسخ‌های فیزیولوژیکی متفاوتی در پاسخ به تنش‌های اعمال شده در ارتباط با جذب عناصر بین پایه‌ها مشاهده شد. با افزایش سطوح تنش، پایه فندقی کم‌ترین و پایه‌های هیبرید سرخه‌حسینی × اینتگریما، احمد آقایی × اینتگریما و اکبری × اینتگریما بیش‌ترین افزایش را در خصوص جذب عناصر نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، روی، آهن، منگنز و مس را نشان دادند. پایه‌های احمد آقایی، سرخه‌حسینی، گرمه × اینتگریما، اکبری، گرمه و فندقی × اینتگریما در اکثر صفات از لحاظ غلظت عناصر به ترتیب در رده‌های بعدی قرار گرفتند. بر اساس نتایج پژوهش حاضر به نظر می‌رسد بتوان از پایه‌های پر رشد هیبرید سرخه‌حسینی × اینتگریما، احمد آقایی × اینتگریما و اکبری × اینتگریما به عنوان پایه‌های حاوی ژن­های متحمل به خشکی برای اصلاح ارقام با پتانسیل عملکرد بالا در مناطق خشک استفاده کرد.      %U https://pistachio.vru.ac.ir/article_119176_0e3027c2c541df1a99e85a2b60878984.pdf