تعیین نُرم‌های دریس و تشخیص کمبود عناصر غذایی در درختان پسته (Pistacia vera L) رقم اوحدی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پژوهشی، پژوهشکده پسته، مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رفسنجان، ایران

2 کارشناس ارشد، پژوهشکده پسته، مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رفسنجان، ایران

3 مربی پژوهشی، پژوهشکده پسته، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رفسنجان ایران

4 محقق گروه فناوری و مدیریت تولید، پژوهشکده پسته، مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رفسنجان، ایران

5 محقق گروه ژنتیک و به‌نژادی، پژوهشکده پسته، مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رفسنجان، ایران

چکیده

تغذیه متعادل یکی از مسائل مهم در جهت بهبود کیفیت و افزایش عملکرد درختان پسته می‌باشد. روش تلفیقی تشخیص و توصیه کودی (دریس) با در نظر گرفتن تعادل عناصر غذایی در گیاه و امکان استفاده از نُرم‌‌های به‌دست آمده در هر زمان از فصل رشد و نیز ثابت بودن این نُرم‌‌ها برای عوامل موردنظر در بانک اطلاعاتی، روش مناسبی برای بررسی مسائل تغذیه‌ای درختان پسته می‌باشد. برای تعیین نُرم‌‌های دریس بیش از 3000 نمونه برگ از باغ‌های مختلف مناطق پسته‌کاری استان کرمان تهیه شد. نمونه‌های برگ از شاخه‌های بدون محصول در اواخر تیر و اوائل مرداد هر سال تهیه و عناصر غذایی نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، آهن، روی، منگنز، مس و بور در آن‌ها اندازه‌گیری شد. با استفاده از شکل‌های بیان انتخاب شده بر اساس بزرگ‌ترین نسبت واریانس جامعه عملکرد پایین به جامعه عملکرد بالا با مرز 2000 کیلوگرم در هکتار، نُرم‌‌های دریس تعیین شدند. براساس نُرم‌‌های دریس تعیین شده، روابط مربوط به شاخص‌های دریس ارائه گردید. با استفاده از این شاخص‌ها می‌توان اولویت کمبود عناصر غذایی برگ پسته را مشخص نمود. اولویت کمبود ده عنصر غذایی برای هر یک از باغ‌های پسته متعلق به جامعه عملکرد پایین مشخص شد و به طور کلی ترتیب نیاز عناصر غذایی در مناطق پسته‌کاری استان کرمان به‌صورتMn>Zn>K>Fe>N>Cu>P>Ca>B>Mg  تعیین گردید. به‌طوری‌که به نظر می‌رسد بیشتر باغ‌های پسته مناطق یاد شده از نظر عناصر منگنز، روی، پتاسیم، آهن و نیتروژن دچار کمبود هستند. درصد کمتری از باغ‌های پسته دچار کمبود عناصر فسفر، مس و کلسیم بوده و بیشتر آن‌ها زیادبود عناصر بور و منیزیم را نشان می‌دهند. بالا بودن شاخص تعادل عناصر غذایی (NBI) در جامعه عملکرد پایین نیز نشان‌دهنده عدم تعادل تغذیه‌ای در مناطق مورد مطالعه می‌باشد.
Mn>Zn>K>Fe>N>Cu>P>Ca>B>Mg تعیین گردید. به‌طوری‌که به نظر می‌رسد بیشتر باغ‌های پسته مناطق یاد شده از نظر عناصر منگنز، روی، پتاسیم، آهن و نیتروژن دچار کمبود هستند. درصد کمتری از باغ‌های پسته دچار کمبود عناصر فسفر، مس و کلسیم بوده و بیشتر آن‌ها زیادبود عناصر بور و منیزیم را نشان می‌دهند. بالا بودن شاخص تعادل عناصر غذایی (NBI) در جامعه عملکرد پایین نیز نشان‌دهنده عدم تعادل تغذیه‌ای در مناطق مورد مطالعه می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Determination of DRIS Norms and Nutrients Deficiency Diagnosis in Owhadi Cultivar of Pistachio (Pistacia vera L.) Trees

نویسندگان [English]

  • Seyed Javad Hosseinifard 1
  • Ali Heydarinejad 2
  • Akbar Mohammadi Mohammadabadi 3
  • Nasser Sedaghati 1
  • Mojdeh Heydari 4
  • Mohammadreza Nikooei Dastjerdi 5
1 Assistant Prof., Pistachio Research Center, Horticultural Sciences Research Institute, Agriculture Research Education and Extension Organization (AREEO), Rafsanjan, Iran
2 M.Sc. Pistachio Research Center, Horticultural Sciences Research Institute, Agriculture Research Education and Extension Organization (AREEO), Rafsanjan, Iran
3 M.Sc, Pistachio Research Center, Horticultural Sciences Research Institute, Agriculture Research Education and Extension Organization (AREEO), Rafsanjan, Iran
4 M.Sc., Pistachio Research Center, Horticultural Sciences Research Institute, Agriculture Research Education and Extension Organization (AREEO), Rafsanjan, Iran.
5 M.Sc., Pistachio Research Center, Horticultural Sciences Research Institute, Agriculture Research Education and Extension Organization (AREEO), Rafsanjan, Iran.
چکیده [English]

   Nutrients have a great effect on quantity and quality of pistachio. Considering that Diagnosis and Recommendation Integrated System (DRIS) uses the nutritional balancing concept or relationship among nutrients, usage for the over growth stage and equal effect in different varieties and climates, it is postulated that this method might be more precise than other methods in the detection of nutritional deficiencies or/and excesses in pistachio trees. More than 3000 leave samples from different orchards in pistachio growing area of Kerman province were selected to determining of DRIS norms. Ten nutrients were determined in the samples which were collected from non-fruit branches in July, including of nitrogen(N), phosphorous(P), potassium(K), calcium(Ca), magnesium(Mg), iron(Fe), zinc(Zn), manganese(Mn), copper(Cu) and boron(B)  according to the conventional methods. DRIS norms were determined by selected nutritional rates based on greatest variance ratio of high-yielding and low-yielding population with 2000Kg/ha as discriminating border for low and high-yielding population. DRIS indexes were presented based on determined DRIS norms. These indexes can be defining priority of nutrients deficiency in pistachio leaf. Priority of ten nutrients was determined for each pistachio orchard with low yield and as totally nutrients requirement arrangement was as Mn>Zn>K>Fe>N>Cu>P>Ca>B>Mg in pistachio growing area of Kerman province. More pistachio orchards in this study had manganese, zinc, potassium, iron and nitrogen deficiency. High NBI in low-yielding population indicate unbalancing nutrients in study areas.

کلیدواژه‌ها [English]

  • priority of nutrient deficiency
  • potassium
  • nutrients balance index
  • Zinc
  • Manganese